Posoflu bir hemşerimiz, yağmurlu bir yaz günü bahçesinden topladığı elmaları sandıklarına yerleştirir ve satmak için Ardahan’a götürür. At arabasına yüklediği elma yüklü sandıklar, atların parlamasıyla yere dökülür... sandıklar parçalanır... hasar büyüktür. Ne yapacağını şaşıran Posoflu, yardım için etraftan gelen insanlara hayıflanarak; *"Almasına yanmiyerim de zanduğuna yaniyerim."der.
*Elma önemli değilde, sandığa acıdım.
Kocası evde yok... kadın zamparasını eve almış... Bir müddet sonra birden aldatılan koca içeri girer... Kadının sevgilisi ile, aldatılan koca başlar kapışmaya. Ayakta sarılmış, birbirlerini düşürmeye çalışırken kadın kocasına: A kişi badağ at...! badağ at... Badağ at (1) der. Koca bir yandan adamla boğuşurken bir yandan da:
- Senin sülaleni kadın... niye benim badağsız işimi badağa salersen ki (1)!
1 – Çelme takma
2- Niçin benim çelmesiz işimi, çelmeli hale getiriyorsun ki
Kemal Karayel’in annesi rahmetli Üzüm hala, ekmek pişirmek için un eliyormuş. Kemal abi de bu fırsattan yararlanarak öbür odada içki içiyormuş. Biraz sonra üzüm hala odaya girer. Kemal’in çay bardağında ayrana benzer bir şey içtiğini görünce, ne olduğunu anlayamaz ve merak ederek sorar.
Kemal Karayel : “Ana başım ağırıyordu. Dr. Cengiz Askeran’a gittim bana bu şurubu verdi.” Diyerek anasını başından savmaya çalışır.
Anası; “Ay Kemal, menimde başım ağrıyer o şurubdan birezde mene ver” deyince mecburen ansına yarım çay bardağı sulandırılmış rakıyı verir.
Kemal Karayel yarım saat sonra anasının un elediği odaya gittiği de bir de ne görsün. (!) Anası önünde hamur teknesi dururken unu, kilimin üzerine eliyor. “ay ana ne yapırsan? unu kilimin üzerine eliyersin ahı” diye uyarır.
Üzüm hala içtiği rakının etkisiyle bir mahnı (1) tutturmuştur:
“Gurban olum ay Kemal, gurban olum ay oğlum.
Anayan göre her yer teknedir” diyerekten, unu kilimin üzerine elemeye devam eder.
1- Mani
Yaz başlarında köylüler eşyalarına arabalara yükler ve yaylaya çıkarlar. Bir Karı koca da arabalarının arkasına köpeklerinide bağlayarak yaylaya çıkıyorlardı. Bir an bağını koparan köpek geri dönerek geldiği yöne doğru koşmaya başlar. Sahibi fark edip arabadan atlar ve köpeği yakalayıp geri getirir.... yaylada birkaç ay kaldıktan sonra köye dönerler ve adam ölür.
Ertesi sene anne, oğluyla tekrar yaylaya gitmektedirler. Geçen yıl İt’in kaçtığı yere geldiklerinde anne gözyaşlarını tutamaz. Oğlu; “Ana niye ağlıyorsun?” diye sorar.
Ana: “Bilmirsen mi oğlum bura neredi ?
- Neredi ana ?
Ağlamaklı bir vaziyette ana : “Oğlum bura, atayın it’e döndüğü yerdi” (1)
1 - Babanın köpeğim peşine koştuğu yerdir.
Eskiden Kars’ta sürekli olarak aşıklar kahvelerde, halkın yoğun olduğu yerlerde saz çalıp hikayeler anlatırlardı, bu hikayeler bazen ayları alırdı. Yine böyle bir zamanda aşıklardan biri Ramazan ayı boyunca sazıyla sözüyle Aşık Kerem ile Aslı’yı anlatıyormuş. Yirmi dokuz gün devamlı olarak aşığı dinleyen köylünün biri, aşığın programı bittikten sonra yanına yaklaşarak sorar: “Ay aşık...! Bu Kerem arvat dı mı? yoksa kişi di mi ? (1)
1- Aşık bahsettiğin Kerem, kadın mıydı ? Erkek miydi?
Yaşlı adam çok mübala yaptığı için oğlu bundan çok rahatsız oluyormuş. Oğlu babasıyla abartılı konuştuğunu ve bu yüzdende mahcup olduğunu söyleyerek bundan sonra toplum için de bu kabil konuşmalar yapmaması için anlaşır. Oğlu öksürünce baba kendisini toparlayıp ölçülü konuşacaktır...
Bir süre sonra babası bir toplantıda anlatıyor...:
- Ele ucuz bir arsa almışam ki; bir ucu Selim kazasında, bir ucu Kağızman’da...!
Oğlu hemen yüksek sesle öksürmeye başlar. Dinleyenlerden birisi sorar;
- Bu arsanın eni ne kadardır
Adam:
- Bir metre der.
Millet gülmeye başlar... oradan birisi; bu yol mudur ki böyle upuuzun deyince.
Adam; şaşkın şaşkın bir milletin, bir de oğlunun yüzüne bakarak...
- Men neyliyem, (1) oğlum ölsün oğlum ... goymer (2) ki enini boyuna göre biçem...!
(1) N’yapayım
(2) Bırakmıyor ki
Cinayet suçundan yargılanmak üzere mahkemeye sevk edilen terekemeden, hakim olayı anlatmasını ister.
- Hakim bey ! Günlerden cumoydu (1), göy bulutloydu (2), men ordaydım (3), ala it (4) senin gibi orda oturordu, gara it de aşağıda durordu (5), bir den tırtoy (6) koptu. Bunların arasından ganlım (7) gelirdi. Çektim lağanı, anlının ortasından odladım. (8)
(1) Günlerden Cumaydı
(2) Hava bulutluydu.
(3) Ben Ordaydım
(4) Alaca köpek
(5) Siyah olan köpek aşağıda duruyordu.
(6) Beklenmedik bir an kavga oldu
(7) Kanlım, düşmanım
(8) Alnının ortasından vurdum
Zeynep hala, doksan yaşlarında birisi... Rahatsız olduğu için yatağında istirahat ediyor. Birazda nazlanıyor. Konu- komşu toplanmış geçmiş olsuna gelmişler. Çocuklarından birisi elinde dört-beş kilo kiraz ile eve gelir. Kirazı yıkarlar ve ev halkı yemeğe başlar. İçlerinden birisi “Ay nene...! galh sende kiraz ye” der. Uf çekmekte olan Zeynep hala yoğ ben yemiyejem der. Düşünür ki; “Benim payımı ayırırlar” ev halkı ise hiç oralık olmaz. Kirazı neredeyse bitirmek üzeredir. Kirazın bitmek üzere olduğunu gören Zeynep hala, yatağından kalkıp dikilerek oradakilere; “Biyh o kirazdı mı?” (1)
(1) A... o kiraz mıdır? Bende sandım ki başka bir şeydir.
Irak-İran savaşı sıralarında Tahranlı bir Türk İstanbul- Sirkeci'deki Karslılara ait İnci Palasta konaklamakta idi. O gün TRT, Irak’ın İran’ı vurduğunu söyler. Tahranlı Türk ailesini merak eder ve otel resepsiyonundan evine telefon eder. Çevredekilerde ailesinin nasıl olduğunu sorar . Adam “Çok şükür füze isabet etmemiş.” der ve resepsiyona bakan adama telefon borcunu sorar. Görevli 10 lira diyeceğine 100 lira der. Adam bu ücreti fazla bulunca; “bu ne basa bastı ? Saddam ordan basır, siz buradan basırsınız.”
Ölen birisinin kırkını veriyorlar. Etli yemek, pilav, çorba derken sıra çay servisine geliyor. Hacısı, hocası, çoluk çocuk hepsi orda. Servis yapanlardan birisi, cebinden kanyak şişesini çıkarır ve çay bardaklarının içine döker. Bir, iki, üç derken keyiflenen cemaat, ölü yerini meyhaneye çevirirler. “Ay aman bu nece işti (1), ahvalımız çoğ değişti (2), içtiğimiz kanyak imiş, yer göğ değişti.” (3)
(1) Başımıza gelen bu neydi
(2) Halimiz çok değişti
(3) Yer gök değişti (yer değiştirdi)
Köy ağası Hasso’nun beş kızından sonra bir erkek evladı oluyor. Köy halkı bir meydanda toplanır, ağanın oğluna bir isim koymak isterler ve çeşitli isimler teklif edilir. Ağa bir türlü kabul etmez. “Benim oğlumun ismi Hasso olsun” der. Köy halkı; “Ağam bu senin adındır, bir daha olur mu ?
Köy ağası Hasso: “Benim oğlumun adını da Hasso koyun, ben adsız gezerim.”
Çavuş imtihanına giren askere kumandan sorar; “Oğlum düşman sağdan geldi, ne yaparsın?”
- Ateş açarım kumandanım.
“Soldan geldi ne yaparsın ?”
- Ateş açarım kumandanım.
“Arkadan geldi ne yaparsın ?”
- Ateş açarım kumandanım.
“Peki yukarıdan hava taarruzu geliyor, ne yaparsın ?”
- Kumandanım orada mennen başka bir Ümmet-i Muhammet yok mu ?
Davulcu İmdat bir müzik topluluğunda bateri (1) çalmaktadır. Davulcu imdat bir gün karakola düşer. Polis ifadesini alırken İmdat’a ne iş yaptığını sorar. İmdat’ta “Çaccı” der. Polis memuru anlamaz. Oğlum ‘çaccı’ nedir diye sorar. İmdat: “Bir yeke (2) davul, üstünde bir tıs (3) varya işte o”
1- Davul ve zillerden oluşan çalgı topluluğu
2- Büyük
3- Tıs diye ses çıkaran (Zil)
Köy kavgasında Fahrettin bir kişiyi öldürür, birkaç kişiyide yaralar. Fahrettin’in babası Ardahan’a gelir ve Aslan adında ki arzuhalciye dilekçe yazdırmak ister... “Aslan bey, bizim Fahrettin bir kişiyi öldürmüş, bir kişinin kolunu bacağını kırmış, birininde gözünü çıkarmış. Ceza çıkar mı ? diye sorar.
Aslan bey: Ele anasını da ağladallar..
Terekeme kore harbindedir.gülle,top,mermi sesleri arasında neler olduğunu anlamak için kafasını siperden çıkarır çıkarmaz bir kurşun vızzz diye kulağının dibinden geçince sinirlenir; ola İtoğlitler demilLer ki atar da herifin gözünü kor eder...!
Yeni evli terekeme, bir aşk filmi seyretmek için sinemaya gider. Baş aktör sevgilisine şöyle der;Sevgilim! gözlerimde ne görüyorsun...;
-Aşkımızı!
Film biter, terkeme eve doğru yola koyulur. Fakat izlediği filmin o sahneden çok etkilenmiştir. Eve gelir... kapıyı genç eşi açar... Terekeme filmde izlediği gibi hanımına derince bir bakış atar ve sorar...!;
-Sevgilim! Gözlerimde ne görersen...?
Kocasının gözlerine iyice bir baktıktan sonar kadın;
-Cıbırt görürem.(Çapak)
Kışın şiddetli ayazında eli-ayağı gagaş kesilen tat,terekemenin tükenine girer.
Terekeme:
-aya niye titriyersen
-Ay bala donuram titriyirem,pecin yanırmı?
-Ay başın batsın üşümenin lezzeti titremehdi neye geberersen.
Terekeme hasta yatağında can çekişiyor Ziyaretine gelen bir başka terekeme:
-Ay lele nooldu sana niye ele özünnen keçifsen
-Ay bala nevilem gaç gündü azreyil başımın ucunnan anarı getmer
-Ay lele azreyil kimdi çerelt gözünü verme özünü
Mağaracık köyünün ileri gelenlerinde Rahmetli Aydın ağa Hac görevini tamamlayıp köye döndükten sonra köy halkı ve yakınları hayır duasını alıp elini öpmek üzere ziyaretine geliyorlardı.
O sıralarda lise öğretmeni, şimdi profesör olan torunlarından birisi yanına geldi, Aydın Ağa’nın ellerinden öptükten sonra:
-Aydın emi orda ne yaptın bize bir anlatsana..
—Oğul gettih kabeyi ziyaret ettih, namaz gıldıh dua ettih, şeytanı daşdadığ geldih
-Emi o geder adam şeytanı daşdadınız aklı her şeye yeten şeytan bu geder daşın altında niye durdu? -Men nevlen ay oğul, şeytanı men yanlış yerde daşdamışam bileydim geler seni daşdıyardım deme şeytan menim yanımdaymış...?
1980 li Yıllardan...
Hanımlar dere kenarında çamaşır yıkıyor ve sohbet ediyorlar;
-Ay gızdar düneyin dallası izdedigizmi?
-Men seyrettim ay Gülgez abla
-Ne oldu hele annatsana
-Ne olacah ay Gülgez abla o Ceyar vurğun vurmuşu gene beçere Suelini budadı
-Niye -Men ne bilim o sarı pişih ele bir gurumsağdıkı o yazıh ganayağlıyı gene gara yandırdı Her yanını zoğ zoğ elledi -Bunun derdi azzarı nedi?
-Men ele ganerem başga bir arvat var
-Olar anam olar, din iman galmadı kimsede
Tükezvan söze garıştı:
-Ay gızdar o arvat işi döyül bunun derdi mazıttı mazıt
-Torpah başşına
-Ama bilirsinizmi Suelin öyü terketti
-Harya getti
-Harya olacah atasıöyüne
-Be Ceyara ne dedi?-Ne diyeceh dediki ay ceyar imam söyünün hakkı üçün bir daha buralara gelmerem..!
Çavuş imtihanına giren terekeme askere kumandan sorar;
-Oğlum düşman sağdan geldi,ne yaparsın?
-Ateş açaram kumandanım.
-Soldan geldi ne yaparsın?
-Ateş açaram kumandanım.
-Arkadan geldi ne yaparsın?
-Ateş açaram kumandanım.
-Peki yukarıdan hava taarruzu geliyor,ne yaparsın?
-Kumandanım ; Elel Gıyamet menim başıma mı koftu baba,orada mennen başka bir Ümmet-i Muhammet yohtumu?
Yıllar süren mahkeme sonunda, hakim kararı verir. Dava reddedilmiştir.
Hacı Halil emi, hakime bakar ve sorar;
-Be indi n'olajağ ?
Hakim;
-Temyiz et, temyiz et... der.
Hacı Halil emi sinirlenmiştir.
Kayıtlar
Tüm Yorumlar
